Πέμπτη 7 Ιουνίου 2012

Για το διαγώνισμα της Ιστορίας Γενικής Παιδείας Γ' Λυκείου (αύριο)

4o Γενικό Λύκειο Χαλκίδας                        Σχολ. έτος 2011-12
Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου

  •           Ενδεικτικά θέματα

            Ενδεικτικές Ερωτήσεις Α΄ Ομάδας

       Ι.  Απόδοση περιεχομένου ιστορικών όρων
Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:
1.       Ιερή Συμμαχία (απάντηση στη σελίδα 12)
2.       Εθνικά κινήματα (13)
3.       Φιλελεύθερα κινήματα (13)
4.       Καρμπονάροι (15)
5.       Φιλική Εταιρεία (16)
6.       Φιλελληνισμός (25)
7.       Μεγάλη Ιδέα (Γλωσσάριο Ειδικών Όρων, σελίδα 244)
8.       Αλυτρωτισμός (34)
9.       Ανατολικό Ζήτημα (34)
10.     Αρχή της δεδηλωμένης (36)
11.     Συνθήκη της Λωζάννης (93)

·    ΙΙ.    Ερώτηση: Σωστό – Λαθεμένο
·        Η Ιερή Συμμαχία αποσκοπούσε στην προώθηση των φιλελεύθερων και εθνικών κινημάτων.
·        Η ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας δόθηκε εν τέλει, στις αρχές του 1820, στο Δημήτριο Υψηλάντη.
·        Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 οδήγησε στην έξωση του Όθωνα.
·        Το Νεοτουρκικό Κίνημα του 1908 υποσχέθηκε στους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ισονομία, ισοπολιτεία και ευρύτατο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.
·        Στις 25 Μαρτίου 1924 ανακηρύχτηκε από τη Βουλή, με πρωτοβουλία κυρίως του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, η αβασίλευτη δημοκρατία.
·         Με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών η Γερμανία έχασε την Αλσατία και τη Λορραίνη, τις οποίες προσάρτησε η Γαλλία.


·       ΙΙΙ. Ερωτήσεις  γνώσης
1.        Τι επιδίωκαν οι ηγεμόνες της Ευρώπης στο Συνέδριο Ειρήνης της Βιέννης 1814 – 1815 (σ. 9)
2.        Τι πέτυχε το Συνέδριο της Βιέννης (σ. 12)
3.        Η Επανάσταση του 1821 ήταν προϊόν εθνικού κινήματος. Ποια ήταν τα κυριότερα συστατικά στοιχεία του ελληνικού εθνικού κινήματος; (σ. 16)
4.        Το πρωτόκολλο της ανεξαρτησίας της Ελλάδας (22 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουαρίου 1830) (σσ. 31-32)
5.        Ποιοι κοινωνικοπολιτικοί και εκκλησιαστικοί κύκλοι προκάλεσαν την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843;        (σσ. 35-36)                                                               
6.        Η κατοχύρωση της λαϊκής κυριαρχίας στο Σύνταγμα 1864 (σσ. 36-37)
7.        Αρχή της δεδηλωμένης και συνέπειες από την εφαρμογή της (σ. 36)
8.        Τα βασικά γνωρίσματα του εργοστασιακού συστήματος (σ. 41)
9.       Αίτια της βιομηχανική επανάστασης στην Αγγλία (σσ. 41-42)
10.     Αίτια της ευρωπαϊκής Αποικιοκρατίας (σ. 53)
11.     Τι σήμαινε εκσυγχρονισμός στην Ελλάδα από το 1870 μέχρι το 1922; (σσ. 60-62)
12.     Α’ Βαλκανικός Πόλεμος: Συνθήκη ειρήνης του Λονδίνου (σσ. 69-70)
13.     Τι προέβλεπε η συνθήκη Ειρήνης του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1913) και σε ποιες διπλωματικές ενέργειες προέβη η Ελλάδα προκειμένου να εξασφαλίσει τη συνεργασία της Ρουμανίας για την υπογραφή της συνθήκης; (σ.73)
14.     Συνέπειες Α’ Παγκοσμίου πολέμου (σσ. 80-81)
15.     Συνθήκες Σεβρών – Νεϊγύ (σ. 85)
16.     Οι ελληνικές διεκδικήσεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (σσ. 88-89)
17.     Συμπεράσματα για το Μικρασιατικό πόλεμο (σ. 93)



Θέματα Β΄Ομάδας (Πηγές - Παραθέματα)

Επεξεργασία ιστορικών πηγών σε συνάρτηση με ιστορικές γνώσεις
1ο Θέμα
Με βάση το παρακάτω κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις
α. να παρουσιάστε το περιεχόμενο της Μεγάλης Ιδέας και
β. Να δείξτε τις διαφορετικές απόψεις που υπήρχαν στην Ελλάδα από το 1848 και μετά σχετικά με τη Μεγάλη Ιδέα και την υλοποίηση (εφαρμογή ) της.
Οι διαφορετικές εκτιμήσεις για τη Μεγάλη Ιδέα
«Το 1848 πλέον ο χαρακτήρας των κομμάτων καθοριζόταν από μια διευρυνόμενη διάσταση πάνω στο ζήτημα της Μεγάλης Ιδέας. Το ένα στρατόπεδο ήταν υπέρ της φιλικής συνύπαρξης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, της διοικητικής εδραίωσης του ελληνικού κράτους και της εσωτερικής ανάπτυξης των πλουτοπαραγωγικών πηγών, στοιχείων τα οποία θεωρούσε ασφαλείς προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της Μεγάλης Ιδέας στο μέλλον. Κατά τη γνώμη τους, οι σποραδικές προσπάθειες για υποκίνηση εξεγέρσεων στην Τουρκία προκαλούσαν απλώς την εχθρότητα της οθωμανικής κυβέρνησης, συνεπάγονταν σκληρά αντίποινα για τους Έλληνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κρατούσαν την Ελλάδα σε αναταραχή. Το άλλο στρατόπεδο πίστευε ότι η μικρή εδαφική έκταση της Ελλάδας ήταν η αιτία της διοικητικής ανεπάρκειας και της μη βιωσιμότητας της οικονομίας. Συνηγορούσε για τη χρησιμοποίηση όλων των πόρων για τη συγκαλυμμένη υποστήριξη ένοπλων εξεγέρσεων, όπου και όποτε ήταν δυνατό. Με λίγα λόγια, επιθυμούσε να εκπληρώσει την εθνική αποστολή και ταυτόχρονα να επιλύσει τα εσωτερικά προβλήματα. Το να διατηρήσει κανείς φιλικές σχέσεις με την Τουρκία ήταν αδύνατο, έλεγαν, και το να περιμένει μια σαφώς ευνοϊκή διεθνή κατάσταση για να επιτεθεί εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν τόσο ηττοπαθές όσο θα ήταν το 1821»
John. Α. Petropoulos, Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο ελληνικό βασίλειο (1833- 1843), ΜΙΕΤ, Αθήνα 1997, σ. 632-633.
Απάντηση
Στην απάντησή μας αξιοποιούμε την πηγή που μας δίνεται και το παρακάτω απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο.
“Ο αλυτρωτισμός. Το εθνικό όραμα της Μεγάλης Ιδέας, καθώς και ο αλυτρωτισμός, δηλαδή η εθνική πολιτική για την απελευθέρωση των αλύτρωτων ιστορικών ελληνικών τόπων και την υλοποίηση της Μεγάλης Ιδέας, δημιούργησαν ευρύτατη εθνική συναίνεση στο ζήτημα της απελευθέρωσης των ιστορικών ελληνικών τόπων. Υπήρξαν βεβαίως επικρίσεις για την άσκηση της αλυτρωτικής πολιτικής. Εκείνοι όμως που διαφωνούσαν -πολιτικοί, όπως ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ή δημοσιογράφοι, όπως ο Εμμανουήλ Ροΐδης- συνιστούσαν μειοψηφία, ενώ οι φωνές τους χάνονταν στον ορυμαγδό που προκαλούσαν οι θιασώτες του αλυτρωτισμού.
Ο αλυτρωτισμός δέσποζε στον πολιτικό βίο της χώρας και επηρέαζε σοβαρά τα δημόσια πράγματα γενικώς, ήταν δε προϊόν της οργάνωσης του δημόσιου βίου της.”
2o Θέμα
Με βάση το παρακάτω κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις
α. να παρουσιάσετε την αντίληψη για το έθνος και την εθνική συνείδηση που είχε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και
β. να παρουσιάσετε και να ερμηνεύσετε τις εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας, τον Δεκέμβριο του 1918 στο Συνέδριο στο Παρίσι (Δεκέμβριος 1918)
Ο ορισμός της εθνικής ταυτότητας κατά τον Ελ. Βενιζέλο
«Το θρήσκευμα, η φυλή, η γλώσσα δεν δύνανται να θεωρηθούν ως βέβαιοι ενδείξεις εθνικότητος. Ο μοναδικός αλάνθαστος παράγων είναι η εθνική συνείδησις, δηλαδή η εσκεμμένη θέλησις των ατόμων όπως καθορίσουν την τύχην των και αποφασίσουν εις ποίαν εθνικήν οικογένειαν επιθυμούν να ανήκουν». (1918)
Ο ορισμός αυτός -αξίζει να υπομνησθεί συμφωνούσε με την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών που είχε διακηρύξει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ουίλσον (Woodrow Wilson), όταν η μεγάλη υπερατλαντική δημοκρατία προσχώρησε το 1917 στον συνασπισμό των δυνάμεων της Συνεννόησης.
Απάντηση
Στην απάντησή μας αξιοποιούμε την πηγή που μας δίνεται και το παρακάτω απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο.
“Οι εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας, όπως υποβλήθηκαν επισήμως από τον Βενιζέλο τον Δεκέμβριο του 1918 στο Συνέδριο στο Παρίσι, περιλάμβαναν τη Βόρεια Ήπειρο, τη Θράκη, τα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου πλην των Δωδεκανήσων, στηρίζονταν δε στην εθνολογική σύνθεση του πληθυσμού τους.”

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου