Ι. Κείμενο«Το κράτος πρόνοιας αδυνατεί να υπάρξει»
της Αλεξάνδρας Κορωναίου*
Σε μια εποχή πλήρους απορρύθμισης των οικονομικών και εργασιακών σχέσεων, καθώς οι κοινωνικοί δεσμοί πλήττονται θανάσιμα από την κυριαρχία του ατομικιστικού πνεύματος σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής, τι μπορεί να σημαίνει η λέξη αλληλεγγύη; Αλληλεγγύη είναι μια λέξη φορτισμένη με ποικίλα νοήματα, μια λέξη την οποία κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται διαφορετικά: άλλοτε ως ατομική φιλανθρωπία και ανιδιοτελή προσφορά προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο, άλλοτε ως υπεράσπιση των ιδιαίτερων συμφερόντων και δικαιωμάτων μιας επαγγελματικής ομάδας και άλλοτε ως δέσμευση «σιωπής» ανάμεσα στα μέλη μιας εγκληματικής ομάδας (η «ομερτά» της Μαφίας).
Στην πορεία της Ιστορίας ποικίλα ιδεολογικά και πολιτικά ρεύματα έβαλαν τη σφραγίδα τους στις αναπαραστάσεις που έχουμε για την αλληλεγγύη. Ορισμένες απ’ αυτές είναι: οικογένεια και «υποχρέωση» να βοηθάει ο ένας τον άλλον στα δύσκολα, χριστιανισμός και φιλανθρωπία, συνδικαλισμός και εργατικές διεκδικήσεις, αλλά και εθνική ομοψυχία, όταν οι περιστάσεις το απαιτούν. Δεν είναι ίσως τυχαίο που, μέσα στη βαθιά κρίση που βιώνει η χώρα, ακόμη και οι πολιτικοί ηγέτες χρησιμοποιούν την ίδια λέξη για να ζητήσουν τη στήριξη άλλων κρατών στο πλαίσιο μιας -αμφισβητούμενης- ευρωπαϊκής οικογένειας.
Η ατομική αλληλεγγύη γίνεται κοινωνική στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όταν το κράτος αναλαμβάνει να εγγυηθεί το δικαίωμα όλων στην υγεία, την εργασία, την εκπαίδευση. Η συνδρομή στους φτωχούς, τους αδύναμους, τους ασθενείς, τους άνεργους κ.ά. οργανώνεται και ρυθμίζεται από την κρατική εξουσία που, ακόμη και σήμερα, ιδρύει «Ταμεία Αλληλεγγύης» κάνοντας έκκληση στην ατομική και κοινωνική ευαισθησία των προνομιούχων απέναντι στους μη προνομιούχους.
Σήμερα που το κράτος πρόνοιας αδυνατεί να υπάρξει και μολονότι ο φόβος απέναντι στον Άλλο διογκώνεται, εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, έξω από κόμματα, ομάδες και ιδεολογίες, επιμένουν να προσφέρουν κάτι από τον εαυτό τους κόντρα στη σαρτρική ρήση[1] «Η κόλαση είναι οι άλλοι». Ίσως επειδή, για να αντέξει κανείς την κόλαση, χρειάζεται να βρει το νήμα που τον ενώνει με τους άλλους, ένα νήμα που διαρκώς κόβεται από διαχωρισμούς και αποκλεισμούς, μικρές και μεγάλες απάτες, ορατές και αόρατες μορφές βίας. Ίσως, επειδή προβάλλει βασανιστικά η αναγκαιότητα να επαναπροσδιορίσουμε τι σημαίνουν κοινωνία και εαυτός ως ύστατη προσπάθεια να δώσουμε νόημα στο παρόν και το μέλλον.
* Αναπληρώτρια καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Κείμενό της (για την αυτομόρφωση) είχε επιλεγεί στις περυσινές Πανελλήνιες
ΙΙ. Ασκήσεις
1. Να συνταχθεί περίληψη του κειμένου σε 80- 100 λέξεις
2. Δώστε πλαγιότιλο για κάθε παράγραφο του κειμένου
3. Γράψτε μια συνώνυμη λέξη για καθεμιά από τις επόμενες λέξεις (υπογραμμισμένες στο κείμενο) εκφάνσεις, ανιδιοτελή, αναπαραστάσεις, συνδρομή, διογκώνεται
4. Ποιον τρόπο και ποια μέσα πειθούς χρησιμοποιεί η αρθρογράφος στη δεύτερη (2η) παράγραφο;
5. Ποια είναι η δομή της τέταρτης (4ης ) παραγράφου και με ποιον τρόπο αναπτύσσεται;
ΙΙΙ. Παραγωγή Λόγου
«Σήμερα που το κράτος πρόνοιας αδυνατεί να υπάρξει και μολονότι ο φόβος απέναντι στον Άλλο διογκώνεται, εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, έξω από κόμματα, ομάδες και ιδεολογίες, επιμένουν να προσφέρουν κάτι από τον εαυτό τους.»
Σχολιάζοντας την παραπάνω άποψη να αναφερθείτε στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο εθελοντισμός στην αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων και στις προσπάθειες για την οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου. Ποια μπορεί να είναι η συμβολή του σχολείου στη διαμόρφωση και καλλιέργεια εθελοντικής συνείδησης και στην ανάπτυξη του κινήματος του εθελοντισμού;
(Άρθρο 550-600 λέξεων, το οποίο θα δημοσιευθεί σε σχολικό - μαθητικό ιστολόγιο)
Υ.Γ. Στη σελίδα του Be-4um με τίτλο Έκθεση για Πανελλήνιες: Εθελοντισμός υπάρχει υλικό σχετικά με το θέμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου